Gele hesjes op het schoolplein
Foto’s van spelende kinderen zijn populair. Reguliere schoolfoto’s, foto’s van schoolreisjes of andere activiteiten duiken dan ook veelvuldig op sociale media en schoolwebsites op. Basisscholen worstelen terecht met de vraag hoe hiermee om te gaan. Foto’s worden tegenwoordig te pas en te onpas gemaakt en erger nog op allerlei media verspreid. Hier ligt een belangrijk AVG risico op de loer. Immers, een foto is een persoonsgegeven (en zelfs een bijzonder persoonsgegeven) dat betekent dat je niet zo maar foto’s van leerlingen mag maken, laat staan op internet mag plaatsen. Hoe hiermee dus slim om te gaan binnen de AVG kaders.
Toestemming vereist!
Allereerst is het van belang dat foto’s alleen worden gemaakt en verspreid op basis van een grondslag uit de AVG. Er zijn er 6, er is er echter maar één die in dit kader logischerwijs kan worden toegepast. Namelijk het vragen van toestemming. Dat is dus de eerste stap, het actief vragen van toestemming voor het maken van foto’s van leerlingen. In het basisonderwijs betreft het dan het vragen van toestemming aan de ouders. Hierbij moet het doel goed worden verwoord, let er daarnaast op dat de toestemming niet te algemeen mag zijn en daarnaast ook expliciet en herleidbaar moet zijn. Bewaren dus, al die getekende formulieren.
Het vragen van toestemming is echter niet voldoende. Hoe borg je nou in de praktijk dat alleen die kinderen op de foto worden gezet waarvoor toestemming is gegeven. Hier wordt het ingewikkeld. Stel je voor dat er een klassenfoto wordt gemaakt. De betreffende leerkracht moet dus inzichtelijk hebben dat Jantje, Pietje en Klaasje wel op de foto mogen maar Otto en Sanne niet. Hiervoor moet je per klas dus eigenlijk een lijst bijhouden. Inventieve oplossingen die hiervoor in de praktijk worden toegepast zijn het verstrekken van hesjes bij schooluitjes aan kinderen die niet gefotografeerd mogen worden of het opplakken van een sticker.
Maar foto’s van ouders dan?
Bij schoolaangelegenheden zijn er vaak ook nogal wat ouders die maar al te graag kiekjes schieten van hun kroost. Dit is een iets lastiger probleem. De ouders zijn immers niet in dienst van de school en maken foto’s met hun privé apparatuur. De school kan hier echter wel op aangesproken worden als er vervolgens foto’s in App-groepen en op Facebook verschijnen van kinderen die niet op de foto mogen. De school is uiteraard niet verantwoordelijk voor het privé gedrag van ouders. Het nemen van foto’s en het delen hiervan kan echter wel zo veel als mogelijk ontmoedigd worden. Wat in de praktijk al vaak voorkomt is dat het verboden worden in of rondom de school ongevraagd foto’s te nemen.
Hieruit blijkt weer een van die typische AVG uitwassen die in de praktijk knap lastig kunnen blijken. Gelukkig vinden de meeste ouders het alleen maar leuk als ze middels foto’s op de hoogte worden gehouden van de avonturen van hun jonge kinderen. Voor degene die dat liever niet willen dienen echter maatregelen te worden genomen.